به گزارش پژواک بوشهر؛ سید حسین موسوی: ساعتها از آغاز حملات رژیم صهیونیستی به جنوب استان بوشهر گذشته بود. دود هنوز از برخی نقاط تأسیسات بالا میرفت و صدای آژیرها در جنوب کشور خاموش نشده بود. در همان ساعات نخست جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، دشمن یکی از قدیمیترین سناریوهای خود را به اجرا گذاشت: هدف قرار دادن زیرساختهای انرژی، با این امید که چراغ پالایشگاهها خاموش شود و صفهای سوخت، نارضایتی را به شهرها بکشاند.
پالایشگاه فجر جم و بخشهایی از فاز ۱۴ پارس جنوبی در فهرست اهداف قرار گرفتند. تصور بر این بود که توقف تولید، اجتنابناپذیر است. اما آنچه در عمل رخ داد، روایتی متفاوت از جنگ بود؛ روایتی که قهرمانانش نه در میدان نبرد، که در اتاقهای کنترل، روی سکوها و کنار تجهیزات آسیبدیده ایستادند.
فعالسازی ستادهای بحران در نخستین ساعات حمله
در همان ساعات اولیه، ستادهای بحران صنعت نفت فعال شد. مهندسان، تکنسینها و نیروهای عملیاتی، پیش از آنکه آتش حملات فروکش کند، کار را آغاز کردند. اولویت روشن بود: پالایشگاه نباید بخوابد؛ حتی اگر یک واحد، حتی اگر برای یک روز.
سخاوت اسدی، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، بعدها در تشریح آن روزها گفت که برخلاف برآورد دشمن، هیچیک از این تأسیسات از مدار خارج نشد.به گفته او، آسیبها محدود بود و عملیات ترمیم و بازسازی، همزمان با ادامه تولید انجام شد؛ فرآیندی که در کمتر از ۴۸ ساعت، شرایط را به حالت پایدار بازگرداند.
۴۸ ساعت بدون شب و روز؛ تعمیر همزمان با تولید
اما این ۴۸ ساعت، زمان معمولی نبود. شب و روز از هم تفکیک نداشت. گروههایی روی تعمیر تجهیزات آسیبدیده کار میکردند، گروههایی دیگر مسیرهای جایگزین را فعال نگه میداشتند و همزمان، فشار افزایش مصرف سوخت در شهرها نیز باید مدیریت میشد. مردم نگران بودند؛ مصرف بالا رفته بود؛ اما شبکه توزیع، بدون وقفه ادامه یافت.
ساخت داخل؛ برگ برندهای که معادله را تغییر داد
در دل این بحران، یک مزیت قدیمی دوباره خود را نشان داد: ساخت داخل. بسیاری از قطعات و تجهیزات مورد نیاز، در داخل کشور تولید شده بود و همین موضوع، زمان تعمیرات را به حداقل رساند. اگر قرار بود برای هر قطعه منتظر تأمین خارجی بمانند، ساعتها به روز تبدیل میشد.
اسدی با اشاره به پیشرفتهای خیرهکننده صنعت نفت می گوید: زمانی ما حتی پیچ هم نمیتوانستیم تولید کنیم؛ سیمخاردار هم به ما نمیدادند میگفتند کاربرد دوگانه دارد. امروز در پالایشگاههای گاز و پتروشیمی نزدیک ۸۰ درصد ساخت داخل رسیدهایم و قطعاً باید این رقم به ۱۰۰ درصد برسد. یکونیم میلیون قطعه داخلیسازی شد.
تصمیم حیاتی: تولید حتی برای یک دقیقه متوقف نشود
غلامعباس حسینی، مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی، روزهای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه را روزهایی توصیف میکند که پالایشگاهها زیر تهدید مستقیم قرار داشتند، اما تولید حتی برای لحظهای متوقف نشد. به روایت او، پس از حملات پهپادی به پالایشگاههای فاز ۱۴ و فجر، تصمیم بر این بود که چرخه تولید به هر قیمت حفظ شود و همین تصمیم باعث شد حتی یک دقیقه توقف در تولید رخ ندهد.
داوطلبانی که محل کار را ترک نکردند
او از شرایطی میگوید که وضعیت اضطراری اعلام شده و برنامه کاهش نیروها تا یکسوم در دستور کار قرار داشت، اما آنچه در میدان اتفاق افتاد، متفاوت بود. حسینی روایت میکند که بسیاری از کارکنان، با وجود خطرات، محل کار را ترک نکردند و داوطلبانه در واحدهای عملیاتی ماندند؛ حضوری که به گفته او فراتر از وظیفه اداری بود و همان روحیهای را رقم زد که عبور از بحران را ممکن کرد.
رکورد صادرات گاز در دل جنگ
به باور مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی، نتیجه این ایستادگی تنها در حفظ تولید خلاصه نشد. او توضیح میدهد که در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، صادرات گاز کشور جهشی کمسابقه داشت و حجم صادرات در این مدت، معادل صادرات ۴۵ روز افزایش یافت؛ رکوردی که حتی در شرایط عادی نیز دستیابی به آن دشوار است.
پارس جنوبی؛ تأمین بیش از ۹۰ درصد گاز کشور زیر تهدید مستقیم
حسینی با اشاره به نقش پارس جنوبی در تأمین انرژی کشور، یادآور میشود که این مجتمع در شرایط معمول حدود ۷۳ درصد گاز کشور را تأمین میکند، اما در روزهای جنگ، این سهم به بیش از ۹۰ درصد رسید. به روایت او، این سطح از پایداری پیام روشنی داشت: ایران حتی در سختترین شرایط امنیتی نیز قادر است جریان انرژی و اصلیترین منبع درآمد خود را حفظ کند.
او در تشریح آمار تولید آن روزها تأکید میکند که میانگین تولید گاز مجتمع پارس جنوبی در طول جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، از ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز فراتر رفت؛ رقمی که نشاندهنده حفظ بیش از ۹۵ درصد ظرفیت اسمی تولید در شرایطی است که هر وقفهای میتوانست پیامدهای گستردهای بهدنبال داشته باشد. حسینی این آمار را نشانهای روشن از مدیریت بحران و تعهد نیروهایی میداند که اجازه ندادند پالایشگاهها، حتی زیر فشار جنگ، از مدار خارج شوند.
پیام روشن پایداری انرژی در سختترین شرایط امنیتی
آنچه دشمن بهدنبال آن بود، اتفاق نیفتاد. نه پالایشگاهها خاموش شدند و نه پمپبنزینها. جنگ ادامه داشت، اما جریان انرژی در کشور قطع نشد. حتی در اوج درگیریها، تولید و تأمین سوخت در سطحی پایدار حفظ شد؛ بیآنکه اختلالی جدی در زندگی روزمره مردم ایجاد شود.
پیروزی با آچار و دانش فنی، نه با موشک
جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، صحنههای زیادی داشت؛ اما یکی از مهمترین آنها، جایی دور از خط مقدم شکل گرفت: در پالایشگاههایی که زیر آتش، ایستادند و در ۴۸ ساعت، دوباره سرپا شدند. این بار، پیروزی نه با موشک، که با آچار، دانش فنی و تصمیمهای سریع رقم خورد.